Ultradesničari žele "evropsku renesansu"
Talijanski, mađarski i poljski lideri ultradesničara spremaju nešto novo na evropskoj političkoj sceni. Uslovno rečeno novo, ispravnije bi bilo da kažemo da nacionalizam i konzervatizam upakuju u novo pakovanje. Oni taj tek začeti politički pakt nazivaju evropskom renesansom. Pitanje je je li to renesansa za Evropu ili za njihove diskutabilne državne političke sisteme i pozicioniranje u Evropskom parlamentu.
Protekle sedmice su se premijer Mađarske Viktor Orban, njegov poljski kolega Mateuš Moravijecki i italijanski populista Mateo Salvini sastali u Budimpešti.
"Na jednostavno pitanje šta želimo, bivši ministar unutrašnjih poslova Italije, Salvini dao je dobar odgovor, koji smo svi prihvatili. Želimo evropsku renesansu. I kako bi došli do toga, u budućnosti svi trebamo da sarađujemo", kazao je Viktor Orban, premijer Mađarske.
Vodeća stranka u Mađarskoj, Orbanov Fidevs izašao je u martu iz bloka konzervativaca u Evropskom parlamentu, nakon što ju je 2019. godine Evropska narodna partija suspendovala zbog potkopavanja demokratije. Mađarska je s Poljskom i još nekoliko saveznica krajem prošle godine uložila veto na masivni budžet Evropske unije koji uključuje i paket za oporavak od pandemije, jer zbog sudskih procesa do kojih je došlo zbog korupcije i drugih nepoštivanja načela Unije ne bi dobili željena sredstva. Tu je pobjedu odnijela Evropska unija, a sada se na svojevrstan način desničari, na čelu s Orbanom, ponovo suprotstavljaju Uniji.
"Najjača stranka desnog krila, Evropska narodna stranka, posvetila se saradnji sa evropskom ljevicom, ostavljajući milione Evropljana bez predstavnika. Radićemo zajedno na tome da ovim ljudima damo glas i predstavnika u evropskoj politici. Kažemo ne cenzuri, evropskom carstvu u Briselu, komunizmu, ilegalnim migracijama i antisemitizmu. Jasno je da dijelimo ove ideje i vrijednosti. Nastavićemo rad koji smo započeli danas. Organizovani rad je počeo", kazao je Orban.
Prvi partneri Orbanu su poljska parija Pravo i pravda i Salvinijeva antiimigraciona i euroskeptična Liga. Iako pripadaju različitim evropskim političkim blokovima, lideri imaju jednake stavove.
"Evropa je frustrirana, razdiru je različite kontradikcije. Evropska elita u Briselu pokušava da predstavi Evropsku uniju kao projekat te iste briselske elitističke skupine", izjavio je Mateusz Morawiecki, premijer Poljske.
"I u Evropskom parlamentu i u ostalim institucijama prevladava ideološka i kulturna ljevica koja dovodi u pitanje temeljne vrijednosti poput porodice, muškarca i žene, identiteta, kulture, ljepote, zdravlje", dodao je Matteo Salvini, bivši ministar unutrašnjih poslova Italije.
Jasno je svima da poslije pandemije ništa neće biti isto, barem neće prvih godina. Ova trojka smatra da je pojačani njihov i utjecaj njihovih potencijalnih partnera rješenje za postkovid eru Evropske unije, s obzirom da zamjeraju Evropskoj narodnoj partiji što se nakon izlaska Fidesa iz bloka, kako kažu, priklonila ljevici.
"Predlažemo se kao historijska i temeljna jezgra alternative takvoj ljevici koja dovodi u pitanje korijene Evrope i ne postavljamo ograničenja. Više ne postavljamo granice i ne ograničavamo ambicije. Nismo sretni s tim da budemo četvrti, treći... Naš cilj je da budemo prvi kada je riječ o predstavljanju u Evropskom parlamentu", tvrdi Matteo Salvini, bivši ministar unutrašnjih poslova Italije.
Ovaj savez će sigurno uzdrmati evropsku politiku, budući da će uvezati vjerovatno, osim italijanskih, poljskih i mađarskih desničara i češke, francuske, al i i desničarske grupe iz zemalja gdje Mađari imaju svoje zajednice poput Rumunije i Slovenije. Njima je Viktor Orban posljednjih godina inputirao desetine miliona eura kako bi sprovodili neliberalnu demokratiju, odnosno da utječu na medije, kuluturu i fondove za razvoj, drugim riječima da vode politiku kakvu Orban vodi u Mađarskoj.
Prilog emitovan u vanjskopolitičkom magazinu Svijet.
federalna.ba