Spreča - jedna od naših najzagađenijih rijeka

Spreča je nekada bila jedna od bosanskohercegovačkih rijeka sa najviše vrsta i količine ribe. Danas je, zbog različitih vrsta zagađenja, ozbiljno ugrožen ne samo njen svijet nego i cijeli hidrosistem. Pokazala su to istraživanja prezentirana na naučnoj konferenciji pod nazivom  „ Ekološka valorizacija biodiverziteta faune vodenih ekosistema sliva rijeke Spreče“, koja je održana u Tuzli.

Da je Spreča, sa svojim slivom, jedna od naših najzagađenijih rijeka, potvrdilo je jednogodišnje istraživanje koje su proveli Udruženje „Centar za savremena biološka istraživanja“ i Prirodno-matematički fakultet Univerziteta u Tuzli.

„Primjetili smo da biodivrezitet, posebno kada je riječ o makroinvertebratama opada u odnosu na prethodna istraživanja. Ove tekućice su pod jakim antropogenim uticajem. Nebriga o tekućicama, našem okruženju sigurno je dovela do tog da je znatno smanjen broj pojedinih vrsta“, kazao je dr. sc. Isat Skenderović, profesor na PMF Univerziteta u Tuzli.

Tu svakako, prije svega, spadaju ribe, kao jedan od najboljih pokazatelja stanja kvalitete vode. Nekada ih je u Spreči bilo oko 40 vrsta, a danas tek 16-17, ovisno o sezoni istraživanja.

„Općenito se ribe smatraju najugroženijom klasom kičmenjaka, zbog izraženog antropogenog uticaja, recimo rudnici sami, raličita industrijski otpadi, mogu izazvati acidozu koja izaziva promjene na škrgama kod riba što se odražava na promjene frekvencije disanja itd“, kazala je dr.sc. Edina Hajdarević, profesorica na PMF Univerziteta u Tuzli.

Osim industrijskih zagađivača, veliku ulogu u negativnim promjenamakvalitete vodei bogatstva živog svijeta u Spreči imaju i komunalne otpadne vode, ali i u prošlosti pregrađivanje rijeke Spreče radi formiranja akumulacije Modrac.

„U takvim situacijama se promijeni čitava serija ekoloških faktora koja vlada u jednoj tekućici i naravno da se samim tim promijeni i struktura životnih zajednica u takvim ekosistemima i to naravno su posljedice koje su vrlo dugoročne, trajne, teško rješive“, kaže dr. sc. Avdul Adrović, profesor na PMF Univerziteta u Tuzli.

 Jednostavno, brzo i jeftino rješenje ne postoji, ali bi se trebalo ići u pravcu uređenja sliva Spreče i vodenog režima kroz izgradnju malih akumulacija na pritokama, kao i revitalizacije korita ekoremedijacijskim postupcima te adaptacije i prilagodbe toka Spreče na periodična plavljenja, zaključeno je na skupu u Tuzli.

federalna.ba/Mirela Čanović