Britanske specijalne jedinice usmrtile na desetine afganistanskih civila

Britanske specijalne snage (SAS) vjerovatno su odgovorne za ubistvo više desetina nenaoružanih civila u Afganistanu dok su sprovodile politiku eliminacije "svih muškaraca borbenog uzrasta" u racijama u kućama između 2010. i 2013. godine, rekli su advokati porodica žrtava britanskom istražnom panelu. Advokatska firma "Leigh Day", sa sjedištem u Londonu, podnijela je nove tužbe navodeći najmanje 30 sumnjivih incidenata koji su doveli do smrti više od 80 Afganistanaca, piše "The Guardian".

Javna istraga o navodnim ratnim zločinima britanskih snaga u Afganistanu pokrenuta je u decembru, a sudija u postupku u martu je uputio poziv svim zainteresovanim stranama da iznesu dokaze. Meta pripadnika SAS-a navodno su bili mladi afganistanski muškarci koje su sretali u svojim racijama, "bez obzira na nivo prijetnje koju su predstavljali".

Prema podnesku advokatske firme, jedan od vojnika "lično je ubio" 35 Afganistanaca tokom šest mjeseci, koliko je proveo u toj zemlji.

Ubistva su tipično opravdavana na osnovu tvrdnji da su Afganistanci bili naoružani, ali u nekim incidentima, nađeno je više ubijenih ljudi, nego oružja. Advokati afganistanskih porodica rekli su da su višerangirani oficiri izrazili tada zabrinutost da britanski vojnici "pokazuju opušteno zanemarivanje ljudskih života", ali su vojne vlasti odgovorile "širokim, višeslojnim i višegodišnjim zataškavanjem".

"Guardian" navodi da su racije u potrazi za talibanima, kada je vojska Velike Britanije bila raspoređena u provinciji Helmand, izvođene često noću. Vjerovalo se da je samo jedna SAS jedinica ubila 54 ljudi, ali advokati porodica tvrde da je veći broj vojnika bio umiješan duži vremenski period nego što se mislilo.

Advokati tvrde da su pronašli "vjerodostojne dokaze o rasprostranjenom i sistematskom obrascu protivpravnih i vansudskih ubistava".

Vojna policija završila je istragu 2019. godine, kada je britanska odbrana saopštila da nema dokaza o kriminalnim radnjama ili izvršenom krivičnom djelu.

Međutim, advokati tvrde da je štab specijalnih snaga izbrisao "nepoznatu količinu podataka" neposredno prije nego što je policija stigla da istraži moguće dokaze, uprkos tome što su im istražioci naredili da ne brišu nijedan materijal koji se nalazi na njihovim serverima. 

federalna.ba/Srna