Assadov put u Emirate, signal volje arapskog svijeta na saradnju sa Sirijom

Iznenadna i historijska posjeta predsjednika Sirije Bashara al Assada Ujedinjenim Arapskim Emiratima (UAE) mogla bi da pomogne izlasku iz izolacije i jačanju legitimiteta sirijskog vođe, dok s druge strane, arapske zemlje nastoje da ograniče uticaj Irana, svog najvećeg rivala u regionu, prenosi Radio slobodna Evropa pisanje svjetskih medija.

Assad se u historijskoj posjeti Emiratima, 18. marta, sastao s vladarom Dubaija, šeikom Mohammedom Al Maktumom, kao i prijestolonasljednikom Abu Dabija šeikom Mohamedom bin Zayedom Al Nahyanom, ističe BBC. Tokom prve posjete nekoj od arapskih zemalja od početka građanskog rata u Siriji 2011. godine, Assad je, prema zvaničnim saopštenjima, s liderima UAE razgovarao kako bi Emirati mogli da pruže političku i humanitarnu podršku Siriji, kao i kako da se unaprijedi ekonomska trgovina između dvije zemlje.

Od početka građanskog rata u Siriji, u kojem je prema podacima Ujedinjenih nacija ubijeno 350.000 ljudi, Assad je nekoliko puta odlazio u inostranstvo, ali samo u Rusiju i Iran, ukazuje BBC, dodajući da su obje zemlje pružale vojnu podršku njegovom režimu.

Assadova iznenadna posjeta UAE uslijedila je u vrijeme dok njegov ključni savjetnik, ruski predsjednik Vladimir Putin, vodi rat protiv Ukrajine, ističe Bloomberg.

Posjeta je naišla na osudu SAD, koje pokušavaju da okupe tradicionalne arapske saveznike iz Perzijskog zaliva iza svoje kampanje za izolaciju Putina.

Sirija je bila država parija od početka brutalnog građanskog rata, ali se Assad održao na vlasti uz pomoć Irana i Rusije. Sada, međutim, ukazuje Bloomberg, zaljevske arapske zemlje sve više naginju stavu da bi radije vratile Siriju u arapsko okrilje nego da je prepuste svom rivalu Iranu.

Postepeni napori za obnovu odnosa sa Sirijom ubrzali su se od kako administracija predsjednika SAD Joa Bidena radi na oživljavanju nuklearnog sporazuma s Iranom, što zalivske arapske zemlje vide kao prijetnju svojoj bezbjednosti.

Assadova posjeta UAE je dosad najjasniji signal da je arapski svijet voljan da ponovo sarađuje sa sirijskim predsjednikom, ocjenjuje AP.

Sirija je izbačena iz Arapske lige, dok su je njeni susjedi bojkotovali pošto je izbio građanski rat prije 11 godina. Arapske i zapadne zemlje krive Assadovo nasilno gušenje protesta 2011. za pokretanja rata.

Pošto je rat ušao u pat poziciju a Assad vratio kontrolu nad većim dijelom zemlje, arapske zemlje su posljednjih godina krenule da obnavljanju veza sa sirijskim liderom s ključnim motivom da se ograniči umiješanost njihovog šiitskog neprijatelja, Irana, čiji je uticaj naglo porastao tokom haosa sirijskog građanskog rata.

Emirati su ponovo otvorili ambasadu u Siriji krajem 2018, što je bilo najznačajnije otvaranje neke arapske zemlje prema Assadovoj vladi, mada su odnosi ostali hladni. Prošle jeseni, ministar spoljnih poslova Emirata u Damasku se sastao s Assadom, što je bila i prva posjeta visokog diplomate UAE od 2011.

SAD, bliski partner Emirata, kritikovale su tada tu posjetu, navodeći da neće podržati normalizaciju odnosa s Assadovom vladom. Washington je sada osudio posjetu Assada UAE.

Sirija prolazi kroz tešku ekonomsku krizu, koja je pogoršana ruskom invazijom na Ukrajinu, dok su Assadovi najbliži saveznici Rusija i Iran suočeni sa sopstvenim domaćim izazovima i nizom sankcija, piše The Washington post.

Rat i duga suša primorali su Siriju da se oslanja na rusku pšenicu, ali je sukob u Ukrajini naveo Damask da traži alternativne izvore. Sirijska vlada je nedavno usvojila hitne mjere kako bi prebrodila ekonomske posljedice ruskog napada na Ukrajinu, navodeći da očekuje racionisanje ključnih proizvoda, uključujući pšenicu, šećer, pirinač, krompir i biljno ulje.

Sirijci koji se protive Assadu kritikovali su UAE zbog posjete sirijskog predsjednika, posebno s obzirom na to da se datum posjete, 18. mart, poklopio sa 11. godišnjicom izbijanja protesta. Ipak, otvaranje arapskih zemalja je spas za Sirijce koji žive u sve lošijim uslovima, ukazuje The Washington post, dodajući da se ljudi u Siriji nadaju da bi obnavljanje trgovine s arapskim zemljama moglo ublažiti ekonomske nedaće.

Za Assadov režim, pomirenje s arapskim susjedima moglo bi otvoriti vrata investicijama za revitalizaciju sirijske ratom razorene ekonomije i moglo bi dovesti do ponovnog prijema u Arapsku ligu, što bi moglo da poboljša njegov legitimitet, ukazuje The Wall Street Journal.

Iznenadna Assadova posjeta UAE usledila je u jeku napora arapskih zemalja da izvuku Siriju iz izolacije, kao i tenzija između SAD i zalivskih zemalja zbog ruske invazije na Ukrajinu i odgovora Washingtona na nedavne napade dronovima na Emirate u Jemenu.

UAE, Egipat i Jordan pokušavaju da vrate Siriju pod arapsko diplomatsko okrilje, što bi moglo da donese trgovinske koristi za sve strane i smanji uticaj Irana. Međutim, druge arapske zemlje, posebno Saudijska Arabija i Katar, drže se na distanci od Assada, mada je Bahrein, blizak saudijski saveznik, imenovao u decembru svog prvog ambasadora u Damasku poslije jedne decenije.

federalna.ba/Beta